Risicogestuurd Kwaliteitsmanagement
Sinds het bekend is geworden dat de ISO 9001:2015 meer Risico gericht is, is de belangstelling voor risicomanagement sterk toegenomen. Voor velen is risicomanagement nog een onbekend fenomeen. Wat wordt er onder verstaan, waarom is een goed risicobeleid nodig en wat wordt van organisaties verwacht?
Wat is risicomanagement?
Risicomanagement is een vast onderdeel geworden van het beleid van vrijwel iedere onderneming, maar wat wordt er precies onder verstaan? Risicomanagement is het identificeren en kwantificeren van risico’s en het vaststellen van beheersmaatregelen. Met beheersmaatregelen worden activiteiten bedoeld waarmee de kans van optreden of de gevolgen van risico’s worden beïnvloed. Het NIVRA, tegenwoordig onderdeel van de fusieorganisatie Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA), beschouwt risicomanagement als ‘een onderdeel van goed bestuur en een belangrijk middel om de continuïteit van organisaties te waarborgen’.
Waarom is risicomanagement nodig?
Hoge extra kosten, reputatieschade of zelfs faillissement kunnen het gevolg zijn van kwaliteitsmanagement met een slecht werkend risicobeleid. Met een goed risicomanagement systeem is een onderneming beter in staat te anticiperen op mogelijke risico’s door effectieve beheersmaatregelen te nemen en zo de continuïteit van het bedrijf te waarborgen.
Het implementeren van een goed risicobeleid is voor steeds meer organisaties verplicht voor de wet of voor een certificering. Toch is risicomanagement geen doel op zich, of uitsluitend een middel om sancties van een toezichthouder te voorkomen. Een goed risicobeleid brengt namelijk niet alleen risico’s en bedreigingen aan het licht, maar maakt ook inzichtelijk waar kansen liggen voor de onderneming.
Wat wordt van organisaties verwacht?
Voor de vernieuwde ISO 9001 norm wordt verwacht dat organisaties een effectief risicomanagement systeem opzetten dat door alle lagen van de organisatie heen functioneert. Meestal is hierbij een zware rol voor de kwaliteitsmanager weggelegd. Niet zelden heeft deze hier al enige ervaring mee door zijn rol op gebied van arbo, milieu en veiligheid. Het systeem dient zekerheid te geven dat gestelde doelen ook werkelijk worden gehaald, gewenste effecten worden versterkt, ongewenste effecten worden voorkomen of verminderd en in het algemeen verbeteringen worden bereikt. Daartoe moeten acties worden gepland om risico’s en kansen op te pakken. Ook moet worden gepland hoe dit alles in het kwaliteitsmanagementsysteem wordt geïntegreerd en geïmplementeerd en hoe de doeltreffendheid van de acties wordt geëvalueerd.
Invulling van het thema
In het komende jaar zal de KKT middels het jaarthema veel aandacht schenken aan de verschillende facetten van risicomanagement. We gaan dit doen via onze vaste activiteiten zoals bedrijfsbezoeken, ronde tafels en in ons jaarlijkse themanummer. We nodigen je van harte uit om mee te doen volgens het aloude KKT principe van halen en brengen van kennis en ervaring.